Τι νησί είναι η Σπιναλόγκα; Αληθινό ή φανταστικό; Καταραμένο; Μυστηριώδες; Ελάχιστοι Έλληνες την έχουν επισκεφθεί, άγνωστο γιατί, παρ΄όλο που το νησί δέχεται καθημερινά χιλιάδες επισκέπτες εδώ και δεκαετίες. Το νησί βρίσκεται στον κόλπο της Ελούντας και για τους τυχερούς ενοίκους του υπερπολυτελούς ξενοδοχείου Blue Palace η θέα στη Σπιναλόγκα και το ανοιχτό πέλαγος πίσω της δεν διαταράσσεται από κανένα άλλο στοιχείο. Μοιάζει σαν το νησί να έχει τοποθετηθεί εκεί ως σκηνικό ιδανικό από την ανατολή ως το ηλιοβασίλεμα. Τη νύχτα εξαφανίζεται στο σκοτάδι. Η Σπιναλόγκα είχε ρεύμα μέχρι που έφυγε από αυτήν και ο τελευταίος κάτοικος. Έκτοτε το νησί “έκλεισε” και το ρεύμα κόπηκε και δεν ξαναήρθε. Έτσι τα βράδια δεν μπορείς να τη θαυμάσεις φωταγωγημένη αν και η ιστορική της αξία θα δικαιολογούσε τη δαπάνη.
Το νησί φιλοξένησε λαούς και πολιτισμούς από τις αρχές του 13ου αιώνα. Δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται και η ιστορία με τη λέπρα αποτελεί μόνο το τελευταίο κεφάλαιο στην ιστορία του -και προφανώς τον “ψυχολογικό” λόγο για τον οποίο δεν συνέχισε να κατοικείται και μετά την εξάλειψη της ασθένειας, όταν δηλαδή έφτασαν ως εκεί τα αντιβιοτικά και αποδείχτηκε πως η περιβόητη λέπρα γιατρευόταν με μια απλή αγωγή όπως οι περισσότερες λοιμώξεις. Με την ίδια λογική του παραλόγου βέβαια θα μπορούσε να μην κατοικείται και η Πεντέλη αφού κάποτε φιλοξένησε φυματικούς.
Στο νησί φτάνεις με το καϊκι από το λιμανάκι της Πλάκας και πληρώνεις τον βαρκάρη και ένα μικρό εισιτήριο. Μπαίνεις στο κάστρο από είσοδο με σιδερένιο “καταρράκτη” και χρειάζεσαι περίπου 1 ώρα για να κάνεις τον γύρο του νησιού με τα πόδια.
Το κάστρο, το τείχος, η οθωμανική αγορά, τα σπίτια, το κτίριο του νοσοκομείου και το παλιό λιμάνι πίσω στο βόρειο μέρος συντηρούνται μέχρι σήμερα οριακά ώστε να μην καταρρεύσουν. Ο πολιτιστικός πλούτος του νησιού στέκει ακόμα όρθιος αλλά ό,τι μπορούσε να μεταφερθεί από εδώ, μεταφέρθηκε. Που πήγε; Δεν ξέρουμε.
Με λίγα λόγια: Αν η Σπιναλόγκα βρισκόταν στη Γαλλία, θα ήταν πολιτιστικό μνημείο πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Επειδή βρίσκεται στην Ελλάδα όμως το πιο έξυπνο που μπόρεσαν να σκεφτούν όλες οι γενιές των Ελλήνων πολιτικών από το ’60 μέχρι σήμερα ήταν να δώσουν άδεια για να γυριστεί εκεί ένα πανάκριβο σίριαλ στην ελληνική γλώσσα, περιορισμένου κοινού, βασισμένο σε μια ιστορία που έγραψε για το νησί μια ξένη συγγραφέας μπεστ σέλερ μυθιστορημάτων. Τα υπόλοιπα θα απαιτούσαν κόπο, δουλειά δηλαδή, προσπάθεια. Και φαντασία.
Περισσότερα για την ιστορία της Σπιναλόγκα
Κείμενα: Μαρία Αθήνη, Φωτογραφίες:Γιάννης Αθυμαρίτης